Македонскиот човек-толпа

Секое општество „одлучува” како ќе ги третира своите граѓани: како луѓе-индивуи или како луѓе-толпа. Околу тие идеи се формира и неговата држава: или е либерална или е „корпоративна“ – хомоген збир од нагнетени корпуси/тела.

Заблуда е да се мисли дека колективот, нацијата или заедницата постојат или се посилни само во случајот на луѓе-толпа или со „корпоративната“ држава. Имам впечаток дека Македонците оваа заблуда сè уште не ја откриле.

Како македонското општество денес гледа на своите граѓани?

Македонското општество е распнато помеѓу опсесивната потрага по единство/идентитет и перманентната репродукција на поделбата внатре во себе. Тоа е зашто во потрага по единството основни алатки му се создавањето човек-толпа и јакнењето на „корпоративната“ држава (државата на згмечените хомогенизирани тела).

Постојаното, наметливото апелирање за единство, митското величење на заедништвото, завршува во социјален ЕГЗОРЦИЗАМ. Се востановува ритуал на непрекинато предупредување и сузбивање на вечната опасност од раздор и цепење. Популизмот се храни и надоаѓа како плима врз овој мотив.

Со оваа потрага по корпоративно единство (единство на едно тело) политичките елити нè внесоа во перспективата на Македонец-толпа. Навидум благородното мечтаење за складно заедништво денес ги носи чизмите на најлошото воедначување. Денес не нè владее духот на целината/на народот, туку духот на толпата.

Низ толпата ние одлучуваме да опстојуваме во перспектива на презирање на разумот и на индивидуата која мисли и му се подредивме на лукавото силништво. Важна споредна жртва на овој процес се и македонските институции. Сè што нив ги чини, а пред сè процедуралниот разум и авторитетот - се мрази и одбива.

Моралните текови на поединецот кои либералната држава треба ги брани и организира, во толпата исчезнуваат и на нивно место остануваат најпримитивните, најсуровите облици на душевниот живот. Толпата робува на моменталните импулси, надразнувањата од „другоста”, а волјата се обезличува и раствора. Тоа е перспектива на самоотапување - слабо и премногу напнато ткиво кое копнее да биде тиранизирано. Се чини дека оваа лекција за тиранизирање на човекот-толпа е единствената која денешните политички елити во Македонија добро ја владеат.

Човекот толпа има чувство на пониска вредност. Ги презира доблестите како интелигенција, храброст и морален интегритет и прави обид за целосен пресврт на вредностите: го укинува врховното и на негово место триумфално го устоличува безвредното (Ниче). На пример, тој не ја разбира еднаквоста пред законот на слободните индивидуи, туку копнее да слушне потврда дека сите сме еднакви во поглед на надареноста, чувствителноста, префинетоста и возвишеноста. Секој оригинален индивидуален чин го прогласува за злосторство (Ортега и Гасет).

Човекот-толпа не е човекот од народот. Човекот од народот е скромен, инстинктивен демократ кој има здрава способност на воодушевување и разумност. Човекот од народот не се презира себе си, неговото срце не го разјадува отровна пакост.Човекот-толпа е малограѓанин кој создава ТРИВИЈАЛНА И ЛАЖНА ЕГЗИСТЕНЦИЈА како основна социјална комуникација. Општествената активност е сведена на лесни замајателни колективни активности кои секогаш се спектакуларни и заслужуваат коњанички статуи. Емоциите се сведени на секојдневно грчење помеѓу парламентарните празни заседанија, прес-конференциите и верските празници.

Најголем масакр човекот-толпа прави кога се повикува на минатото. Повикувањето на минатото во либералните општества секогаш е поврзано со одговорна политичка одлука за тоа што е важно за нас. Тоа се одразува низ образованието и јавниот простор, ако сакате и низ скулптурите.

Наместо одговорно и продуктивно третирање на минатото, човекот-толпа и неговата политичка елита ритуално ги повикуваат гробовите од минатото во поддршка на сопствената празнотија денес. Слободарските идеи на големите луѓе од минатото остануваат недофатливи за човекот-толпа.

Во тоа е големото национално предавство на човекот-толпа и неговата елита.

Блуеме од тривијалности и го губиме ЦЕНТАРОТ. Се сместуваме во духовно-географската периферија, умртвени во споредните улици на светот.

Предолгото останување во перспективата на толпа неповратно го расипува нашето јадро. Поставуваме прашања кои вртоглаво нè оддалечуваат од одговорите. Мораме да се избориме за големото враќање! Треба да спречиме човекот-толпа да биде нашиот темел! Мораме да ги срушиме неговите елити. МАКЕДОНЕЦОТ не е тие пелтечави ега. Треба да ги претвориме нашите кошмари во здрав разум и да прифатиме одговорност за својата судбина.

Треба да го разбереме нашето единство како полн плуралитет, како центар на еден вртеж!

Слики: Scott G Brooks