Европа, на крајот

Ако Европската унија во наредните неколку месеци продолжи да се урива пред нашите очи, следејќи го токму најпесимистичкото сценарио за кое со години зборувавме, набрзо нема да постои.

Европејците не сакаат да поверуваат дека е можно такво нешто. Им се потсмеваат на луѓето кои го предвидуваат тоа. Исто како оние кои, кон крајот на 18-от век, одбиваа да го признаат подемот на национализмот, додека се занимаваа со просветителството, човековите права и откривањето на светот, па беа затекнати од војните кои 25 години ја разоруваа Европа, почнувајќи од 1792 г. Како оние кои кон крајот на 19-от век одбиваа да го признаат враќањето на истите демони, бидејќи беа зафатени со прогресот, глобализацијата и републиката, па ги изненади 50 години војување кое ја разоруваше Европа почнувајќи од 1914 г.

Денес го повторуваме сето тоа. Светот има причина да биде задоволен. А Европа уште повеќе: животен стандард без преседан, досега невидена безбедност, слобода на која сите ѝ завидуваат. Па сепак, истите демони ќе доведат до истите трагедии. Помладите поколенија не можат да поверуваат, за нив, низ програмата Еразмус, Европа се подразбира.

Меѓутоа, секој ден пијанството е сè полошо, лавината расте, канцерот се шири, цунамито е сè посилно – во зависност од метафората.

Историјата однапред се пишува: оставете ја Грција да банкротира, не ги спасувајте шпанските банки, оглушете се за идните барања, италијански и француски. И тоа е тоа. Тоа ќе биде крајот на шеесетгодишниот труд. И дури тогаш ќе сфатиме дека, со само малку солидарност, сме можеле да спасиме сè. Дека Германија, заборавајќи на дарежливоста која до пред само неколку децении другите ја покажаа кон неа, ја сноси најголемата одговорност. Дека Франција пет години немаше намера ниту се осмелуваше да се залага за најважното европско прашање – европската федерализација. Дека со праќањето слаби кадри во Брисел, за да не ги засенат, европските политичари го добија она што го заслужуваат. Дека, верувајќи во илузиите за сопствената непогрешливост, централните банкари само играа мали безначајни игри на меѓусебно тапкање по рамо. И дека остатокот на светот, вклучувајќи ги Британија и САД, сепак предолго веруваа дека пропаста на еврото ќе биде добра вест за нив.

Ама, не е поентата во тоа. Ако оваа долго најавувана прогноза за пропаст се оствари, тоа само значи, као што Штефан Цвајг пишуваше во „Вчерашниот свет“, дека Европејците одлучиле така. Бидејќи немале проект. Бидејќи немале закана која би ги обединила. Замајани од погубната максима „секој за себе“. Небаре тепачката околу чамецот за спасување повторно е побитна од спасувањето на бродот. Историчарите ќе се сеќаваат како демократскиот идеал е изопачен во диктатура на индивидуализмот, од кој ќе страда нашата цивилизација.

Зошто тогаш да се надеваме кога решението е технички толку едноставно (како што често споменуваме: создавање федерално ниво во еврозоната), а политички е толку неизводливо? Будење на народот. Како? Низ француско-германски договор за распишување референдум за целата еврозона, истиот ден, со следново прашање: „Дали сте за тоа да поделиме дел од својот суверенитет поради зачувување и зајакнување на нашата благосостојба?“

За таква дебата секогаш можеме да сонуваме...

Извор: L`Express Blog